Πλαστική ρινικού διαφράγματος

Είναι η γνωστή εγχείρηση διαφράγματος. Το ρινικό διάφραγμα είναι φυσιολογικό ανατομικό τμήμα του εσωτερικού της μύτης. Χωρίζει τη μύτη σε δύο ίσα μέρη και στηρίζει το εξωτερικό μέρος της μύτης. Όλοι έχουμε ρινικό διάφραγμα. Όταν όμως είναι στραβό, είτε εκ γενετής, είτε από τραυματισμούς τότε η μύτη δεν αναπνέει καλά.

Η κακή αναπνοή από τη μύτη είναι επιβλαβής για τον οργανισμό. Δημιουργεί προβλήματα στα αυτιά, στο λαιμό, στα πνευμόνια, στο κυκλοφορικό και αυξάνει το ροχαλητό και τις άπνοιες.

Η εγχείρηση του διαφράγματος σήμερα γίνεται με γενική αναισθησία και συνδυάζεται με επέμβαση στις ρινικές κόγχες για καλύτερη αναπνοή. Όταν χρειάζεται κάνουμε ταυτόχρονα και ρινοπλαστική.

Η διάρκεια της επέμβασης είναι 30 λεπτά περίπου.
Ο χρόνος παραμονής στο νοσοκομείο είναι 1 ημέρα.
Η επέμβαση γίνεται με νυστέρι ή Laser
Στις ρινικές κόγχες επεμβαίνουμε με Laser, ραδιοσυχνότητες ή κάνουμε κογχοπλαστική.
Γενικά το διάφραγμα είναι ανώδυνη επέμβαση, χωρίς οιδήματα ή μελανιές και το αποτέλεσμα είναι πάντοτε εγγυημένα πολύ καλό.
Το διάφραγμα δεν ξαναγίνεται όταν επέμβουμε σωστά.
Η εγχείρηση πρέπει να γίνεται έγκαιρα πριν εμφανιστούν τα προβλήματα από το κυκλοφορικό, τα πνευμόνια και τα αυτιά.

ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Τι είναι το ρινικό διάφραγμα;

Το ρινικό διάφραγμα υπάρχει φυσιολογικά σε κάθε άνθρωπο. Βρίσκεται στο εσωτερικό της μύτης, την οποία χωρίζει σε 2 ίσα μέρη και σχηματίζει συμμετρικά δεξιά και αριστερά τις δύο ρινικές κοιλότητες, από τις οποίες εισέρχεται και εξέρχεται φυσιολογικά ο αναπνεόμενος αέρας. Αποτελείται από δύο τμήματα, το οστέινο στο βάθος και το χόνδρινο, το οποίο αντιστοιχεί στο κινητό μέρος της μύτης. Στηρίζει καθοριστικά τη μύτη, ιδίως το χόνδρινο τμήμα του και διαμορφώνει σημαντικά το εξωτερικό σχήμα της μύτης.
Όταν το ρινικό διάφραγμα είναι φυσιολογικό, είναι ευθύ (ίσιο) και ευρίσκεται στη σωστή του θέση. Είναι ακριβώς στο μέσον της μύτης, δεν δημιουργεί κανένα αναπνευστικό πρόβλημα και επιτρέπει στη μύτη να εκτελεί τις φυσιολογικές της λειτουργίες, που είναι αφ’ ενός η καλή ρινική αναπνοή και η όσφρηση και αφ’ ετέρου ο καθαρισμός και η ρύθμιση της υγρασίας και θερμοκρασίας του εισπνεόμενου αέρα. Η μύτη έτσι λειτουργεί σωστά δεν δημιουργεί κανένα πρόβλημα αναπνοής και δεν ευθύνεται για δύσπνοια, ροχαλητό και άπνοιες.

Τι είναι η σκολίωση του ρινικού διαφράγματος;

Όταν το ρινικό διάφραγμα δεν είναι ίσιο όπως πρέπει αλλά «στραβό», παραμορφωμένο ή παρουσιάζει κάποια απόκλιση από τη φυσιολογική του θέση τότε λέμε ότι υπάρχει σκολίωση ρινικού διαφράγματος (το κοινό διάφραγμα όπως συνηθίζεται ή ότι ο ασθενής έχει διάφραγμα). Μπορεί να αφορά το οστέινο ή το χόνδρινο τμήμα του ή και τα δύο, να έχει διάφορες μορφές όπως το S ή το C και να κάνει απόφραξη σε μία ή περισσότερες περιοχές των ρινικών κοιλοτήτων. Ο κάθε ασθενής έχει διαφορετική σκολίωση και η εγχείρηση πρέπει να είναι εξατομικευμένη, ακριβής και λεπτομερής. Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν κάποια σκολίωση του ρινικού διαφράγματος. Σε λίγους όμως η σκολίωση είναι έντονη και το εσωτερικό της μύτης εμφανίζει σημαντικές ανατομικές και λειτουργικές διαταραχές, δημιουργώντας έτσι σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα, που καθιστούν αναγκαία την επέμβαση.

Πώς δημιουργείται η σκολίωση του διαφράγματος;

Οι πιο σημαντικοί παράγοντες δημιουργίας σκολίωσης ρινικού διαφράγματος είναι κληρονομικοί και σχετίζονται με το φύλο, τη φυλή και την καταγωγή του ανθρώπου. Στην Ελλάδα π.χ. η σκολίωση του διαφράγματος είναι πολύ συχνή. Ο άνθρωπος γεννιέται με τα γονίδια που προκαλούν σκολίωση, η οποία γίνεται εμφανής όταν ολοκληρωθεί η ενηλικίωση του στα 17 ή 18 χρόνια.
Άλλες αιτίες σκολίωσης του διαφράγματος είναι οι τραυματισμοί ή έντονη πίεση της μύτης από τη στιγμή του τοκετού μέχρι την παιδική και την εφηβική ηλικία. Πολλές φορές οι τραυματισμοί αυτοί δεν αξιολογούνται παρ’ ότι έχουν προκαλέσει διαταραχή στην εξέλιξη της μύτης με αποτέλεσμα το ρινικό διάφραγμα να μην αναπτύσσεται ομαλά και να είναι μικρότερο ή μεγαλύτερο από αυτό που αντιστοιχεί στη μύτη. Μερικές φορές παραμορφώνεται και η εξωτερική εμφάνιση της μύτης οπότε χρειάζεται και ρινοπλαστική.
Στους ενήλικες που έχουν φυσιολογικό ρινικό διάφραγμα η μόνη αιτία πρόκλησης σκολίωσης ρινικού διαφράγματος είναι η έντονη εξωτερική κάκωση της μύτης, η οποία δημιουργεί την μετατραυματική σκολίωση του διαφράγματος.

Πώς μας επηρεάζει;

Η σκολίωση ρινικού διαφράγματος προκαλεί δυσκολία αναπνοής από τη μύτη, η οποία γίνεται εντονότερη κατά τη διάρκεια του ύπνου. Ο ασθενής αναπνέει περισσότερο από το στόμα με αποτέλεσμα να έχει συχνά φαρυγγίτιδα, λαρυγγίτιδα, τραχειοβρογχίτιδα, ανήσυχο ύπνο, ροχαλητό, άπνοιες στον ύπνο και μερικές φορές ιγμορίτιδα, ωτίτιδα, κεφαλαλγία, βαροτραύμα ή προβλήματα από την καρδιά και τα πνευμόνια λόγω αυξημένων αντιστάσεων στην είσοδο του αέρα.
Εάν η σκολίωση είναι στο χόνδρινο τμήμα του, στις περισσότερες περιπτώσεις δημιουργεί δυσμορφία στο κινητό μέρος της μύτης. Έτσι η μύτη γίνεται λοξή, στραβή, με μεγάλη κορυφή ή με δυσμορφίες στα ρουθούνια. Στις περιπτώσεις αυτές η εγχείρηση του διαφράγματος συνδυάζεται με ρινοπλαστική.

Πώς ελέγχεται το διάφραγμα;

Η εξέταση του ρινικού διαφράγματος και γενικά του εσωτερικού της μύτης γίνεται συνήθως με ειδικό εργαλείο που λέγεται ρινοσκόπιο. Η λεπτομερής όμως εξέταση και πλήρης αξιολόγηση των ρινικών κοιλοτήτων γίνεται με τα ειδικά ενδοσκόπια μύτης, παρακολουθείται με camera και ίσως καταγράφεται ηλεκτρονικά. Η όλη εξέταση λέγεται video-ενδοσκόπηση και μόνο αυτή δίνει τη δυνατότητα απεικόνισης όλων των περιοχών του ρινικού διαφράγματος, των ρινικών κογχών, του ρινοφάρυγγα και των περιοχών της μύτης που επηρεάζουν τις λειτουργίες των ιγμορείων – παραρρινικών κόλπων και των αυτιών. Ο πλήρης αυτός ενδοσκοπικός έλεγχος είναι απαραίτητος για να διορθώσουμε με την εγχείρηση όλα τα προβλήματα της μύτης και να κερδίσουμε έτσι όλα τα πλεονεκτήματα της επέμβασης.

Πώς θεραπεύεται;

Η σκολίωση ρινικού διαφράγματος θεραπεύεται πάντοτε χειρουργικά. Η σύγχρονη χειρουργική τεχνική λέγεται πλαστική ρινικού διαφράγματος, η οποία έχει σκοπό τον ευθειασμό (ίσιωμα) του διαφράγματος τόσο του οστέινου όσο και του χόνδρινου τμήματος. Η επέμβαση γίνεται μέσα από τη μύτη χωρίς εξωτερικές τομές, είναι σχετικά δύσκολη και πρέπει να γίνει σωστά σε όλες τις περιοχές του ρινικού διαφράγματος. Επειδή το ρινικό διάφραγμα έχει πολλές παραλλαγές, κάθε επέμβαση είναι ξεχωριστή και απαιτεί μεγάλη εμπειρία για να πετύχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Όπως είναι γνωστό, η καθοριστική συμμετοχή του διαφράγματος στο σχήμα και τη δομή της μύτης μας επιβάλλει να εφαρμόσουμε τεχνική που δεν θα διαταράσσει την αρχιτεκτονική και τη στήριξη της μύτης, διότι διαφορετικά θα δημιουργηθούν επιπλοκές όπως πτώση της κορυφής, εισολκή της στυλίδας, εφιππιοειδής μύτη κτλ. οι οποίες διορθώνονται πολύ δύσκολα. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στις περιπτώσεις που η σκολίωση αφορά το χόνδρινο τμήμα του διαφράγματος. Εάν αυτή είναι έντονη θα χρειαστεί ολική ανακατασκευή και σταθεροποίηση του τμήματος αυτού, η οποία είναι μικροχειρουργική επέμβαση και απαιτεί ιδιαίτερες γνώσεις και ικανότητες. Πρέπει να τονιστεί εδώ ότι απαγορεύεται να αφαιρεθεί το ελεύθερο άκρο του ρινικού διαφράγματος που στηρίζει την κορυφή και τη στυλίδα της μύτης. Εάν υπάρχει και δυσμορφία της μύτης, η πλαστική ρινικού διαφράγματος συνδυάζεται με ρινοπλαστική (Βλ. site Ρινοπλαστική). Εάν συνυπάρχει υπερτροφία των κάτω ρινικών κογχών ή των μέσων ρινικών κογχών τότε γίνεται πλαστική αυτών, δηλαδή κογχοπλαστική κι έτσι διευρύνεται η αναπνευστική οδός της μύτης διευκολύνοντας τον αναπνεόμενο αέρα να εισέρχεται και να εξέρχεται εύκολα. Η επέμβαση ολοκληρώνεται με πλήρη ενδοσκοπικό έλεγχο όλων των περιοχών του ρινικού διαφράγματος και των ρινικών κογχών και τελειοποίηση με ενδοσκοπική χειρουργική όλων των παραμέτρων, που είναι απαραίτητες για τη σωστή αναπνευστική λειτουργία της μύτης.
Αν ο ασθενής πάσχει από ιγμορίτιδα-παραρινοκολπίτιδα ή έχει άλλες παθήσεις των παραρρινικών κόλπων (κύστεις, πολύποδες) μπορεί να γίνει ταυτόχρονα ενδοσκοπική χειρουργική των κόλπων αυτών.

Πόσο διαρκεί η επέμβαση;

Για να γίνει η αποκατάσταση των συνηθισμένων προβλημάτων σκολίωσης ρινικού διαφράγματος χρειάζονται περίπου 30 λεπτά. Όταν όμως υπάρχουν ιδιαίτερες ανατομικές διαταραχές του εσωτερικού της μύτης και απαιτείται μικροχειρουργική αποκατάσταση αυτών τότε ο χρόνος αυξάνεται κατά 15-30 λεπτά περίπου.

Ποιός είναι ο ειδικός γιατρός;

Η εγχείρηση σκολίωσης ρινικού διαφράγματος είναι πολύ συχνή. Δυστυχώς πολλοί ασθενείς υποβάλλονται σε επέμβαση αλλά μετά δεν αναπνέουν ικανοποιητικά ή αναπνέουν για μικρό χρονικό διάστημα. Όπως είπαμε πιο πάνω η σωστή επέμβαση είναι δύσκολη. Ο έμπειρος ειδικός Ωτορινολαρυγγολόγος πρέπει αφού εξετάσει λεπτομερώς και ενδοσκοπικά τη μύτη και τον ρινοφάρυγγα, να κάνει ολοκληρωμένη πλαστική ρινικού διαφράγματος, κογχοπλαστική ή ρινοπλαστική αν απαιτείται, για να προσφέρει στον ασθενή ελεύθερη ρινική αναπνοή για όλη τη ζωή του. Δεν επιτρέπεται σήμερα με την υψηλή τεχνολογία που διαθέτουμε, ο ασθενής να υποβάλλεται στη δοκιμασία της εγχείρησης και να μην αναπνέει καλά μετά από αυτήν.

Η επέμβαση γίνεται με τοπική ή γενική αναισθησία;

Το καλύτερο σύγχρονο πρόγραμμα είναι ο συνδυασμός γενικής με τοπική αναισθησία. Είναι αποτελεσματικό και βοηθάει τον ασθενή να κερδίσει τα πλεονεκτήματα της γενικής και της τοπικής αναισθησίας. Εάν χρειάζεται μικρή διόρθωση του ρινικού διαφράγματος η τοπική είναι αρκετή. Όταν όμως απαιτείται εκτεταμένη πλαστική ρινικού διαφράγματος και πλαστική στις ρινικές κόγχες τότε ο συνδυασμός γενικής και τοπικής αναισθησίας είναι επιβεβλημένος. Ο έμπειρος και ικανός αναισθησιολόγος παρακολουθεί και ελέγχει με μηχανήματα ακριβείας όλες τις λειτουργίες καρδιάς, πνευμόνων, αγγείων και εγκεφάλου του ασθενούς και είναι εκεί για να τον βοηθήσει κάθε στιγμή, καθιστώντας τη γενική αναισθησία απόλυτα ασφαλή.

Πονάει η εγχείρηση του διαφράγματος;

Η πλαστική ρινικού διαφράγματος ίσως είναι η πιο ανώδυνη χειρουργική επέμβαση. Η γενική αναισθησία βοηθάει ώστε να μη νιώσει ο ασθενής καθόλου πόνο στην εγχείρηση και μετά από αυτή τις περισσότερες φορές δεν χρειάζεται να πάρει ούτε ένα παυσίπονο. Εξωτερικά δεν υπάρχουν πρηξίματα, μελανιές ή ράμματα. Οι περισσότεροι ενδιαφερόμενοι για εγχείρηση είναι φοβισμένοι, διότι έχουν ακούσει ανθρώπους, που έκαναν στο παρελθόν επέμβαση για διάφραγμα να τους περιγράφουν πόνους, ταλαιπωρία, αιμορραγίες και διστάζουν να υποβληθούν σε πλαστική ρινικού διαφράγματος. Όταν όμως κάνουν οι ίδιοι εγχείρηση αυτό που με έμφαση μου λένε είναι το εξής: «Γιατρέ αν ήξερα ότι θα ήταν τόσο εύκολη η διαδικασία της επέμβασης θα την είχα κάνει από χρόνια».

Πότε είναι η κατάλληλη ηλικία;

Για να κάνουμε εγχείρηση στο ρινικό διάφραγμα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η ανάπτυξη και τελική διαμόρφωση τόσο του διαφράγματος όσο και ολόκληρης της μύτης και γενικά του προσώπου. Έτσι σήμερα θεωρούμε ότι η πιο κατάλληλη ηλικία για τις γυναίκες είναι μετά τα 16 ή 17 χρόνια και για τους άνδρες μετά τα 18 χρόνια. Σε παιδιά και εφήβους απαγορεύεται να κάνουμε πλαστική ρινικού διαφράγματος, διότι διαταράσσεται η εξέλιξη ανάπτυξης της μύτης, εκτός αν μετά από σοβαρό τραυματισμό στη μύτη υπάρχει έντονο πρόβλημα αναπνοής. Σε αυτές τις περιπτώσεις επεμβαίνουμε συντηρητικά με σεβασμό στους αναπτυξιακούς μηχανισμούς της μύτης και του διαφράγματος.

Ποιό είναι το κόστος της εγχείρησης;

Το συνολικό κόστος εγχείρησης του ρινικού διαφράγματος περιλαμβάνει τα έξοδα για την κλινική (προεγχειρητικός έλεγχος, χειρουργείο και νοσηλεία) την αμοιβή του αναισθησιολόγου και την αμοιβή του χειρουργού (εγχείρηση και μετεγχειρητική φροντίδα). Η κλινική έχει σύμβαση με όλα τα ασφαλιστικά ταμεία, τα οποία καλύπτουν μέρος των εξόδων. Εάν ο ασθενής διαθέτει και ιδιωτική ασφάλιση από την εργασία του ή ατομικό συμβόλαιο, τότε το κόστος της εγχείρησης αναλαμβάνει σχεδόν εξ ολοκλήρου να καλύψει η ιδιωτική ασφάλιση.

Είναι δυνατόν να έχει προβλήματα η μύτη μετά την επέμβαση;

Όταν εφαρμόζονται τεχνικές του παρελθόντος ή δεν υπάρχει αρκετή γνώση, εμπειρία και ικανότητα μπορεί να δημιουργηθούν κάποια προβλήματα αναπνοής, δομής και στήριξης της μύτης. Σήμερα ο εξειδικευμένος χειρουργός ωτορινολαρυγγολόγος με τη σωστή εφαρμογή της ενδεδειγμένης πλαστικής ρινικού διαφράγματος μόνο θετικά αποτελέσματα θα προσφέρει στη μύτη και τον ασθενή.
Η επέμβαση γίνεται με χειρισμούς ακριβείας, απόλυτα ελεγχόμενους, με μικροχειρουργική όπου απαιτείται και όταν υπάρχει γνώση, ικανότητα και μεγάλη εμπειρία το αποτέλεσμα είναι εξασφαλισμένο, άριστο και διαχρονικό. Το εξωτερικό τμήμα της μύτης εάν είναι φυσιολογικό δεν αλλάζει καθόλου. Εάν όμως υπάρχει πρόβλημα δυσμορφίας της μύτης τότε μπορεί να γίνει ταυτόχρονα και ρινοπλαστική από τον ίδιο ιατρό για βελτίωση της εξωτερικής εμφάνισης αυτής.

Μετεγχειρητική φροντίδα.

Μετά την εγχείρηση ο ασθενής παραμένει στην κλινική για ένα βράδυ και το πρωί της επομένης πηγαίνει στο σπίτι του. Μπορεί να επιστρέψει στην εργασία του σε 2-3 ημέρες αποφεύγοντας τη βαριά σωματική δραστηριότητα και τη γυμναστική για 15-20 ημέρες. Καλό είναι να μην τραυματίσει τη μύτη του. Θα χρειαστεί για λίγες ημέρες να πάρει κατάλληλο αντιβιοτικό προστατεύοντας έτσι το εγχειρητικό τραύμα από οποιαδήποτε φλεγμονή. Την πρώτη εβδομάδα η αναπνοή από τη μύτη, λόγω εγχειρητικού τραύματος, θα είναι μέτρια. Σε 5-7 ημέρες θα γίνει η πρώτη περιποίηση του εσωτερικού της μύτης και η αναπνοή θα γίνει καλή. Στο τέλος της επούλωσης το τέλειο αποτέλεσμα της αναπνοής εκτιμάται πάλι με πλήρη ενδοσκοπικό έλεγχο του εσωτερικού της μύτης. Εάν ο ασθενής έχει υποβληθεί ταυτόχρονα σε ενδοσκοπική εγχείρηση των ιγμορείων-παραρρινικών κόλπων, γίνεται λεπτομερής έλεγχος και αυτών.

Αν κάνω εγχείρηση ξαναγίνεται το διάφραγμα;

Η σύγχρονη εγχείρηση του διαφράγματος όπως είπαμε λέγεται πλαστική του ρινικού διαφράγματος. Εάν η εγχείρηση γίνει σωστά και πλήρης, το ρινικό διάφραγμα θα παραμείνει όπως το φτιάξαμε για όλη τη ζωή και η μύτη θα παρέχει άριστη αναπνοή για πάντα.

Έχω κάνει εγχείρηση διαφράγματος, αλλά δεν αναπνέω καλά, πού οφείλεται;

Αν η αναπνοή δεν είναι καλή μετά την εγχείρηση αυτό οφείλεται σε κακή εκτίμηση του προβλήματος ή σε κακή τεχνική της επέμβασης. Όπως είπαμε η σωστή εγχείρηση περιλαμβάνει την πλήρη πλαστική του ρινικού διαφράγματος, την πλαστική των ρινικών κογχών, τη ρινοπλαστική εάν χρειάζεται και την πιθανή ενδοσκοπική εγχείρηση για ιγμορίτιδα-παραρινοκολπίτιδα αν αυτή συνυπάρχει.
Αν όλα αυτά εκτιμηθούν και γίνουν σωστά θα ανήκετε κι εσείς σε όλους αυτούς τους πρώην ασθενείς μου, που με επισκέπτονται πάλι ή με συναντούν στο δρόμο ή σε συγκεντρώσεις και μου λένε: «Γιατρέ μου έχεις αλλάξει τη ζωή μου. Αναπνέω όλη μέρα και νύχτα ελεύθερα, κοιμάμαι ήρεμα και ξεκούραστα χωρίς να ροχαλίζω. Γιατρέ αυτό που νιώθω είναι ασύλληπτο και απερίγραπτα υπέροχο. Αναπνέω ελεύθερα και το κεφάλι μου είναι ελαφρύ σαν να ξαναγεννήθηκα».